Geçip gitmiş

Geçen gün bir ilkokul arkadaşımı gördüm. Sanırım şöyle temiz bir yirmi yıl vardı görüşmeyeli. Hiç değişmemişsin, dedi bana. Halbuki tüm eski arkadaşlarım, tanıdıklarım, şimdi de değil, daha on yıl önce çok değiştiğimi söylemişlerdi. Belki zaman içinde bir kez daha değişip eski halimi almışımdır, belli mi olur.

İlkokulun hangi sınıfındaydık hatırlamıyorum, yeni gelen öğretmenimiz –Ayşe örtmen miydi Özgül örtmen mi, onu da hatırlamıyorum– iki ay kadar süreyle benim adımı bu sözünü ettiğim arkadaşınkiyle karıştırdı. Daha doğrusu bana hep onun adıyla hitap etti. 

Hitap etmek dedim de, geçenlerde de aklıma gelen bir konuyu hatırladım gene. Hitap, birine yönelik konuşma demektir. Falankes hitap ediyor, denildiği zaman anlarız ki birilerinin karşısında konuşuyor, onlara yönelik konuşuyor. Halbuki konuşma fiilinin kendisi bu anlamı tam olarak karşılamıyor. Filankes konuşuyor, dediğimizde, illa birilerine yönelik konuştuğu anlamı çıkmayabilir. Çünkü filankes kendi kendine de konuşuyor olabilir.

Ben dördüncü sınıftayken Ayşe hocaların tayini çıktı, gittiler. Aradan on-on iki yıl geçmişti, bir gün internette arayıp buldum. Bir resmi vardı, o kadar değişmişti ki... Hayır, aslında değişen o değildi, biraz o zamanları anımsamaya çalışarak baktım resme, kendisi gibiydi, ne ki ben değişmiştim, o benim öğretmenim, ben de küçük bir öğrenciyken gözümde farklı biriydi, ben büyüyüp kocaman bir adam olduktan sonraysa farklı biri olmuştu. Zaman ne anlaşılmaz bir meseledir!

Yaylamızın envai çeşit çiçeğinden biri.

Arkadaşım, diyordum. Ayaküstü beş-on dakika konuştuk. Neler yaptın, neler ettin, derken, sen çoktan evlenmişsindir, dedim. Evet, evlendim, dört tane de çocuğum var, büyüğü ilkokul bilmem kaça gidiyor, dedi. Bense hâlâ bekârım. 

O yıl okula 60 küsur kişi başladıydık. Birkaç gün küçük sınıfımızda tıklım tıkış kaldıktan sonra bizi ikiye böldüler. Yarımızı adına Yukarı Okul dediğimiz yeni okula gönderdiler, yarımızı da eski okulda bıraktılar. Ben de eski okulda kalanlardandım. 

Başlarda isteyen istediği okula gidiyor sandığımdan ben de Yukarı Okul'a gidiyordum. Mahalleden tanıdığım arkadaşlarım hep oraya gidiyorlardı çünkü. Bir gün Aşağı Okul'dan çocuklar gelip beni sordular, öğretmen beni istiyormuş, mecbur, çantamı alıp gittim. Meğer benim kaydım oradaymış, kafama göre Yukarı Okul'a gitmişim bir süre. Yirmi gün kadar gittiğim o okuldaki öğretmenimi de bir türlü hatırlamıyorum. Bir kadındı sanki, ne adı kalmış aklımda ne de yüzü.

Köyümüzde iki ayrı okul var sanıyorduk hepimiz. İlginçti, her iki okulun da müdürü aynıydı. Sonra anladık tabii, aynı okulun ayrı iki binasıymış onlar. Kurumla binanın farkını o zaman öğrenmiş olmalıyım.

Bina dedim de, geçenlerde arkadaşıma gitmiştim. Küçük kızıyla kızından iki yaş büyük yeğeni konuşuyorlardı. "Şu an bu yediğimiz aşam yemeği," dedi kızı. Yeğeni, "Aşam değil, akşam," diye düzeltti. Kız itiraz etti: "Hayır, benim söylediğim doğru." Öbürü de itiraza itirazla karşılık verdi: "Hayır, benimki doğru." Küçük kız üsteledi: "Benim söylediğim doğru, çünkü burası bizim binamız." Bunları duyunca Türkiye'deki demokrasi anlayışını düşündüm. Doğru yanlışa bakılmadan, o an kimin binasında bulunuluyorsa onun söyledikleri doğru kabul ediliyor ne yazık ki. Son tahlildeyse bina sahiplerine giren çıkan pek olmuyor da olan halka oluyor. Filler ve çimen meselesi yani; filler tepişir, çimenler ezilir. Nereye kadar böyle süreceğini hiç kestiremiyor insan.

Bizim sınıfta S. adında bir kız vardı. Sarıya yakın kıvırcığımsı saçları vardı. Akıllı uslu bir kızdı. Benimle çok iyi geçinirdi. İlkokul bitti. Babası okutmadı öteki pek çok kızın babası gibi. Bir yıl sonra duyduk ki S.'yi evlendirmişler. Çocuk yaşta. Kim bilir şimdi kaç çocuğu vardır.